Composition of the Council
w sprawie działań podjętych wobec Sądu Okręgowego w Warszawie
1. Sprzeciw wobec działań naruszających niezależność sądownictwa Krajowa Rada Sądownictwa wyraża stanowczy sprzeciw wobec decyzji osoby pełniącej funkcję Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, podjętej za zgodą Ministra Sprawiedliwości, dotyczącej utworzenia przy XII Wydziale Karnym Sądu Okręgowego w Warszawie Sekcji Postępowania przygotowawczego oraz spraw o wydanie wyroku łącznego. Do Sekcji tej skierowano wszystkich sędziów orzekających w pionie karnym I instancji Sądu Okręgowego w Warszawie, powołanych na stanowisko sędziego po 2018 r., przy jednoczesnym delegowaniu przez Ministra Sprawiedliwości pięciu sędziów sądów rejonowych do wykonywania obowiązków orzeczniczych w ich miejsce. Decyzja ta skutkuje ograniczeniem kompetencji dziesięciu sędziów Sądu Okręgowego w Warszawie w zakresie rozpoznawania spraw karnych, co stanowi ingerencję w istotę ich służby sędziowskiej oraz narusza zasady niezależności sądownictwa oraz niezawisłości sędziowskiej, określonych w art. 10 ust. 1, art. 173 oraz art. 178 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Szczególną uwagę zwraca fakt pozbawienia prawa do orzekania sędziów powołanych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, którzy na mocy art. 180 ust. 1 Konstytucji RP są nieusuwalni, oraz zastąpienie ich sędziami delegowanymi przez Ministra Sprawiedliwości, podlegającymi możliwości odwołania bez określonej procedury odwoławczej. Taki mechanizm narusza konstytucyjną gwarancję prawa obywateli do rozpoznania sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą, zgodnie z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Instytucja delegacji sędziów, w przedstawionym kształcie, nie zapewnia wystarczających ustrojowych gwarancji niezawisłości, co rodzi wątpliwości co do zgodności z porządkiem konstytucyjnym. Dodatkowo wskazuje się, że nieprawomocny charakter podziałów czynności, na podstawie których dokonano przydziału spraw w wyżej wskazanej sekcji, jest sprzeczny z art. 22a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 334, ze zm.). W konsekwencji istnieje ryzyko, że orzeczenia wydane w pionie karnym Sądu Okręgowego w Warszawie mogą zostać uznane za dotknięte bezwzględną przyczyną odwoławczą w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania karnego, tj. nienależytą obsadą sądu, co może prowadzić do istotnych skutków procesowych i naruszenia interesów stron postępowania, w tym osób pokrzywdzonych przestępstwami. Brak podstaw traktatowych do ingerencji organów Unii Europejskiej w kształtowanie ustroju sądów państw członkowskich nie zmienia faktu, iż Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zakwestionował zgodność z prawem UE delegacji pionowych dokonywanych przez Ministra Sprawiedliwości.
2. Uwagi dotyczące kryteriów organizacji sekcji Krajowa Rada Sądownictwa wskazuje na brak spójności i logicznego uzasadnienia przyjętych kryteriów organizacji ww. sekcji. Sprawy o wydanie wyroku łącznego oraz zażalenia na postanowienia prokuratora w przedmiocie odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania przygotowawczego tj. spraw z wykazu „Kp” w oczywisty sposób wchodzą w zakres sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Jednocześnie sędziowie przeniesieni do sekcji zachowują kompetencje do orzekania w sprawach przydzielonych im przed jej utworzeniem, co podważa zasadność wprowadzonego podziału kompetencji i rodzi wątpliwości co do rzeczywistych celów tych działań.
3. Wezwanie do działań naprawczych Krajowa Rada Sądownictwa wzywa Ministra Sprawiedliwości do niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do przywrócenia stanu zgodnego z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z zasadami Konstytucji RP oraz ustawą – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Podkreśla się konieczność zapewnienia pełnej realizacji zasady niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądownictwa jako fundamentów porządku konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej.
- Data wydarzenia: 2025-02-18
- Data końca wydarzenia: 2025-02-21
- Data wydarzenia: 2025-01-21
- Data końca wydarzenia: 2025-01-24
Podczas zakończonego 24 stycznia br. posiedzenia Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących rozpoznawania przez Sąd Najwyższy spraw związanych z wyborami Prezydenta RP oraz wyborami uzupełniającymi do Senatu RP w 2025 r. Uznała, że jest on sprzeczny z podstawowymi zasadami konstytucyjnymi polskiego porządku prawnego.
Zgodnie z obowiązującym prawem, rozpoznawanie protestów wyborczych oraz stwierdzanie ważności wyborów należy do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Natomiast w przesłanym Radzie projekcie napisano m.in., że funkcjonowanie tej Izby budzi wątpliwości sądów międzynarodowych ETPCz i TSUE. Zaproponowano w niej, by protesty wyborcze oraz stwierdzenie ważności wyborów Prezydenta RP i wyborów uzupełniających do Senatu RP rozpoznawali sędziowie połączonych izb Sądu Najwyższego: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie opiniuje przedstawiony jej projekt, ponieważ zmiany w prawie wyborczym mogą być przeprowadzane na minimum sześć miesięcy przed terminem wyborów. Potwierdza to m.in. dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (wyrok TK z 28.10.2009 r. oraz wyrok TK z 3.11.2006 r. Pierwsza tura wyborów prezydenta RP odbędzie się tymczasem już 18 maja 2025 r.
Natomiast Komisja Wenecka w Kodeksie dobrych praktyk w sprawach wyborczych podkreśla, że podstawowe elementy prawa wyborczego nie powinny podlegać zmianom na mniej niż rok przed wyborami.
24 stycznia br. Sejm przyjął ostatecznie inną wersję tej ustawy – bez opinii KRS – zaproponowane przez Marszałka Sejmu rozwiązanie, w myśl którego o ważności wyborów rozstrzygać ma 15 sędziów Sądu Najwyższego najstarszych stażem w SN. Teraz ustawą zajmie się Senat.
Rada przeprowadziła konkursy na stanowiska asesorskie i sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP dziewięciu wniosków o powołanie na stanowisko asesora w wojewódzkich sądach administracyjnych i dwa wnioski o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego.
Rada rozpatrzyła też 10 odwołań od podziału czynności, dziewięć uwzględniła, jedno odroczyła do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia w sprawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 26 września 2024 r., zmieniającego Regulamin urzędowania sądów powszechnych. Wśród nich są odwołania sędziów sądów rzeszowskich, wobec których podjęto próbę odsunięcia ich od orzekania i stworzenia swoistego „getta”, do którego byliby zesłani.
W czasie dyskusji związanej z rozpatrywaniem odwołań od podziału czynności, które złożyli sędziowie - rzecznicy dyscyplinarni, członkowie Rady zauważyli, że ograniczanie kompetencji orzeczniczej sędziów, co zdaniem Rady ma miejsce w tym przypadku, poprzez działania administracyjne jest nielegalne i niekonstytucyjne.
Krajowa Rada Sądownictwa zaskarżyła na niekorzyść sędziego z Sądu Rejonowego w Bełchatowie wyrok uniewinniający Sądu Dyscyplinarnego przy SA w Łodzi. Sędzia wysłał pismo do OBWE, w którym kwestionował status sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Zdaniem Rady, włączył się w ten sposób w bieżący spór polityczny. Fakt przesłania pisma do instytucji politycznej jest przekroczeniem granic dopuszczalnej działalności publicznej, a pogląd, że sędziowie SN zostali powołani w wadliwym procesie wywołującym brak niezależności to przesłanka do uznania, że sędzia uchybił godności urzędu i podważył zaufanie co do swej niezawisłości, niezależności i bezstronności.
Rada wyraziła zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego przez dwoje sędziów i wyraziła zgodę na przeniesienie jednego sędziego w stan spoczynku.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
- Data wydarzenia: 2025-01-21
- Data końca wydarzenia: 2025-01-24
Podczas zakończonego 13 grudnia 2024 r. posiedzenia plenarnego Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła stanowisko w sprawie odmowy sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów Sądu Najwyższego: Grzegorza Żmija, Leszka Boska, Pawła Księżaka. Rada wyraża zdecydowany sprzeciw wobec bezpodstawnego zawieszania postępowań toczących się przed Sądem Najwyższym przez wymienionych sędziów w oparciu o nieistniejącą podstawę prawną, określoną jako: „konieczność przeprowadzenia zmian legislacyjnych usuwających wady procesowe określone w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 grudnia 2023 roku, C-718-21 oraz ETPC z 23 listopada 2023 roku, Wałęsa przeciwko Polsce w terminie tam zakreślonym”.
Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że wyroki trybunałów międzynarodowych nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce i nie stanowią podstawy prawnej do działania organów państwa. Wykorzystywanie instytucji zawieszenia postępowania i wykreowanie nieistniejącej podstawy prawnej narusza konstytucyjne prawo obywatela do sądu. Rada wezwała wyżej wymienionych sędziów do zrzeczenia się urzędu sędziego.
Rada przyjęła także stanowisko, w którym stwierdza, że niedopuszczalne jest zwolnienie sędziego z pełnienia funkcji wizytatora ds. karnych przed upływem czteroletniej kadencji, a właśnie to zrobiła Prezes SO w Piotrkowie Trybunalskim w przypadku sędzi Anny Gąsior-Majchrowskiej. Rada zwraca uwagę, że przepisy p.u.s.p. nie przewidują możliwości odwołania sędziego wizytatora z pełnionej funkcji. Działania Prezes SO w Piotrkowie Trybunalskim budzą uzasadnione wątpliwości co do legalności i mogą być negatywnie postrzegane w kontekście funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
Krajowa Rada Sądownictwa zdecydowała o wystąpieniu do Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie nierespektowania uchwały KRS przez sędziego Rafała Jerkę, Prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie, w której Rada uwzględniła odwołanie od podziału czynności sędziego tego sądu Tomasza Koszewskiego. Rada postanowiła także złożyć zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z przekroczeniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków przez Prezesa SO w Olsztynie.
Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała poselski projekt zmiany Kodeksu karnego. W uzasadnieniu decyzji Rada podkreśliła, że wprowadzenie nowego przestępstwa – zbrodni „zabójstwa drogowego” oraz penalizowanie prowadzenia pojazdu bez wymaganych uprawnień istotnie zmieni kognicję sądów orzekających w sprawach karnych.
W przyjętym przez Radę dokumencie podkreślono, że efektem wprowadzenia proponowanych zmian będzie powstanie sprzeczności z szeregiem przepisów części ogólnej Kodeksu karnego, które są podstawą kształtowania odpowiedzialności karnej, a także z koncepcją prawną odpowiedzialności za wypadek komunikacyjny czy umyślne spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym.
W 43. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego Krajowa Rada Sądownictwa uhonorowała sędziów prześladowanych przez komunistów: Huberta Andrzeja Błaszczyka, Grzegorza Długiego, Andrzeja Jacko. Sędziowie ci, narażając się na represje z uwięzieniem i pozbawieniem możliwości wykonywania zawodu włącznie, wyrazili stanowczy sprzeciw wobec reżimu komunistycznego. Ich zaangażowanie w aktywność antykomunistyczną, upominanie się o wolność i godność człowieka oraz suwerenność narodu spotkało się z ostrym odwetem władz PRL.
W uchwale Rada doceniła także wszystkich sędziów, często bezimiennych, którzy postępując przyzwoicie oraz zachowując odpowiednią dozę asertywności nie wzięli udziału w sądowych represjach, pozbawiając się tym samym awansów, promocji środowiskowych i nagród. Oni również zdali egzamin niezawisłości w trudnych warunkach komunistycznych prześladowań.
W 43. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego KRS uczciła także pamięć ofiar stanu wojennego i późniejszego okresu PRL, w tym zamordowanego przez komunistyczne służby ks. Jerzego Popiełuszki, modlitwą.
Rada przeprowadziła konkursy na stanowiska sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP 15 wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, dwóch wniosków o powołanie do sądu okręgowego i jednego do sądu apelacyjnego.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
Page 7 of 117
